Torpaq
hərracı prokurorluqda
araşdırılır
"Təzadlar"
qəzetinin çıxışından sonra
məsələ Dövlət
Torpaq və Xəritəçəkmə Komitəsi mütəxəssislərinin
iştirakı ilə araşdırılıb və materiallar
prokurorluq orqanlarına göndərilib, amma...
Torpaqdan
səmərəli istifadə günün problemi olaraq
qalmaqdadır. Çünki torpaq xalqın milli sərvəti,
dövlətin qayğısı ilə əhatəli olmaqla,
hər bir icra orqanı və bələdiyyə
rəhbərindən nainsaf iş tutmağı günah
sayır.
Qəzet
olaraq, bu mövzuya dəfələrlə toxunmuşuq.
Xüsusən də, onsuz da ekoloji durumu narahat olan Bakıda
və şəhər ətrafında - Abşeron
yarımadasında torpaqdan səmərəli istifadə,
yaşıllıqları, torpağın təbii quruluşunu
qoruyub saxlamaq həyati əhəmiyyətli
məsələdir.
Qəzetimizin
bu ilin avqust tarixli saylarında Abşeron rayonu
ərazisində, xüsusən də Bakı-Şamaxı
avtomobil yolunun Sulutəpə qəsəbəsi də daxil
olmaqla sağ və sol hissələrində,
Bakı-Sumqayıt yolunda, Masazır, Goradil, Binəqədi
(kənd), Mehdiabad, Mərdəkan və s. kəndləri
ərazilərində bir nəfərin 10, 20, 50, 100 hektarlarla
ərazini hasara almasını yazmışdıq. Bu, nə
deməkdir? Müşfiqabad qəsəbəsinin
ətrafında, yol kənarlarında çoxsaylı, on
hektarlarla ərazisinin, hətta təbii, süni
gölməçə və ya təpələrin,
yamacların acgözlüklə hasara alınmasını
jurnalist gözümüz görürsə, bu işə
cavabdeh olan məmurların gözü niyə kor olub
görmür???
Onların
gözünü nə tutub, deyə bilmərik. Amma
torpağın, təbiətin ahı inanın onları
tutacaq. Çünki həmin torpaqları hasarlayıb
qəbir sahəsi kimi mühafizə etmək, istifadəsiz
saxlamaq günahdır!
Dövlət
Torpaq və Xəritəçəkmə
Komitəsinin mütəxəssisləri, rayonların İcra
Hakimiyyəti başçıları "Torpaqdan istifadə haqqında"
Azərbaycan Respublikası Qanununu tətbiq etməklə ciddi tədbir
görməlidirlər!
***
Müşfiqabad
qəsəbəsi ərazisində, Sulutəpədə və
bu iki qəsəbənin arasında təpələrin
zəbt olunmasını görəndə, adamı vahimə
bürüyür.
Öyrəndik
ki, hasarlı elə torpaq sahələri var, 2-3,
bəziləri 5-6 ildir zəbt edilib və istifadəsiz
saxlanılır. Niyə? Çünki qiymətlərin
qalxmasını gözləyirlər. Torpağın bir sotunun
orta qiyməti isə təxminən 1500-2300, 2500, 4000-4500
ABŞ dollarınadır. Təsəvvür edin, 10 hektar torpaq
zəbt edən dələduz məmur (1 hektar 100 sotdur)
həmin torpağın 1 sotunu 2000 dollardan satanda 10 ha x 100 sot x
2000 ABŞ dolları = 2.000.000 dollar!
Kiçik
araşdırma ilə məlum oldu ki, neçə il
əvvəl həmin torpaqların hektarı 2-3 min dollara
alınıb. 10 hektara təxminən 25-30 min dollar xərc
çəkilib, yəni rüşvət verilib!
***
Hazırda
adı çəkilən ərazilərdə, xüsusən
də Xırdalan və Müşfiqabad, Sulutəpə
qəsəbələri ərazisində istifadəsiz
saxlanılan, yaxud təyinatı dəyişdirilərək
tikinti altına verilmiş on min hektarlarla torpaq sahələri
var. Dövlət Torpaq və Xəritəçəkmə
Komitəsinin, yaxud digər dövlət orqanları
mütəxəssislərinin aidiyyəti
bələdiyyələrin torpaq alqı-satqısı
barədə qərarlarına nəzəri baxış
keçirməsi kifayətdir ki, bütün qanunsuzluqlar
üzə çıxsın: bu torpaqlar ya bələdiyyə
sədrinin qohum-əqrəbalarınındır, ya da
qərarda bir məqsəd yazılıb, amma torpaqdan başqa
məqsəd üçün istifadə edilib, edilir və s.
***
Öyrəndiklərimiz
bircə məsələdə təsəllimiz oldu. Məlum
oldu ki, bu mövzuda yazdıqlarımız Dövlət Torpaq
və Xəritəçəkmə Komitəsində
araşdırılıb, qanuni tədbirlər
görülməsi üçün materiallar prokurorluq
orqanlarına göndərilib. Bəs hansı tədbirlər
görüləcək? Yaxud, nəticə
görünəcəkmi?
Respublika
Prokurorluğu və Abşeron, Binəqədi, Sumqayıt
prokurorluq orqanları ilə əlaqə saxlayaraq bu
təhqiqatın nəticəsini öyrənməyə
çalışacağıq. Maraqlıdır,
görəsən, adı çəkilən və
fotogörüntüləri təqdim edilən həmin
hasarların indiyədək neçəsi sökülüb,
neçəsinin hansı dövlət məmuruna,
bələdiyyə sədrinə aidiyyəti
müəyyən edilib? Neçə bələdiyyə
sədrinə cəza tətbiq edilib (sözün hər iki
mənasında).
İ.BABƏK
Sumqayıt
Bələdiyyəsinin
torpaq davası
"Azərboru" ATSC-nin "Metallurq"çuları bələdiyyə özbaşınalığından cana doyaraq prezident İlham Əliyevə müraciət etməli oldular
(Əvvəli
ötən sayda)
Redaksiya
artıq ikinci ildir davam edən kütləvi narazılıq
və yazışmaları dərindən
araşdırmaqdadır. Məqsədimiz budur ki,
"İnzibati icraat haqqında" Azərbaycan
Respublikası Qanununun tələblərinin
bələdiyyədən şikayətləri araşdıran
dövlət orqanlarının qəbul etdikləri aktların
qanuniliyini vətəndaşların hüquqlarının
nə dərəcədə qorunmasını
öyrənməkdir.
Araşdırmalar
ürəkaçan olmasa da, ümidsizlik mühiti də
yaratmır. Ən əsası, ortada 1000-dən çox
üzvü olan "Metallurq" bağçılıq
təsərrüfatının ətrafında baş verənlər
mövcud qanunvericiliyin yerlərdə kütləvi
pouzulması barədə aydın təsəvvürlər
yaradır...
Sumqayıt
İcra Hakimiyyətində
Sumqayıt
Bələdiyyəsinin niyyətləri necə
araşdırılıb?
Qeyd
edək ki, komissiyanın sədri İH-nın Memarlıq
və tikinti şöbəsinin müdiri M.Rəşidov
təyin olunur. Komissiya üzvləri - Sumqayıtın baş
memarı B.Həsənzadə, Dövlət TKX-nin
şəhər şöbəsinin müdiri A.Əliyev, 4
saylı Sumqayıt regional ekologiya şöbəsinin rəisi
Q.Əliyev, Sumqayıt MKT İB-nin rəis müavini
S.Əhmədov, Sumqayıt şəhər Pİ 1-ci polis
bölməsinin rəisi İ.Yusibov və Sumqayıt şəhər
Bələdiyyəsinin baş memarı A.Atakişiyev təyin
edilirlər. Nəhayət, bu sərəncamın icrasına
nəzarət Sumqayıt İH başçısının
müavini A.Zeynalova həvalə edilir.
***
Beləliklə,
komissiya problemi araşdıraraq Sumqayıt şəhər
İH başçısı V.Əliyevə rəsmi
arayış təqdim edir.
Çətinliklə
də olsa, redaksiya həmin arayışı əldə
edə bilib. Aşağıda
həmin arayışı təqdim edirik:
"Məlum
edirik ki, sərəncama müvafiq olaraq işçi qrupu
Samur-Abşeron kanalı ilə Bakı-Rostov dəmiryolu
arasındakı Ceyranbatan meşə zolağı və
dəmiryol vağzalı ərazisindəki torpaq
sahələrində mövcud vəziyyətə dair
arayışa Sumqayıt şəhər icra
başçısının müavininin 27.05.2006-cı il
tarixli 232 saylı məktubu ilə Azərbaycan Respublikası
Dövlət arxivinin Sumqayıt şəhər filialına
müraciəti əsasında komissiyanın işçi qrupu
tərəfindən əldə edilmiş arxiv materialları əsasında
mövcud vəziyyətə aşağıdakı kimi
düzəliş edilir. Belə ki, həmin ərazi 405,1 ha
təşkil edir. Sumqayıt şəhər XDS-nin
21.05.1963-cü il tarixli 11 saylı protokolunun qərarı
ilə Azərbaycan Boru-Prokat Zavodunun fəhlələrinə
- 450 nəfərə koperativ yoldaşlıq
bağçılıq təsərrüfatı
üçün 45 ha (əlavə 1), 27.11.1964-cü il tarixli
27 ¹-li protokolun qərarı
ilə Sumqayıt Alüminium Zavodunun fəhlə və
qulluqçularına - 300 nəfərə 30 ha torpaq sahəsi
ayrılmışdır (yol və kominikasiya xətləri
nəzərə alınmadan).
Həmin
illərdə Sumqayıt şəhər ərazisinin
yaşıllaşdırılmasını təmin etmək
məqsədi ilə yaşıllıq tikinti idarəsinə
ərazinin cənub hissəsində ting əkini
üçün 63 ha sahə ayrılmışdır.
1982-ci
il inventarlaşmasına görə sahə 6300000 m2, əkilmiş ağacların
sayı 165000 ədəd olmuşdur.
Sumqayıt
şəhər XDS-nin və memarlıq idarəsinin baş
memarının müvafiq sxem və qərarı ilə 1988-ci
ildə 31 ha torpaq sahəsi kooperativ yoldaşlıq
bağçılıq təsərrüfatının
inkişafı üçün ayrılmışdır.
Bundan əlavə, meşə zolağı sahəsindən
12.08.1988-ci il tarixli 17 saylı protokol, 21.06.1985-ci il 12 saylı
protokol, 06.10.1989-cu il tarixli 23 saylı protokol, 18.05.1994-cü
il 37 saylı protokollarla meşə zolağı
ərazisindən "Azərboru" zavodunun kooperativ
yoldaşlıq bağçılıq
təsərrüfatına torpaq sahəsi
ayrılmışdır.
Sumqayıt
şəhəri xalq deputatları soveti icraiyyə
komitəsinin 89-cu il 4.417 saylı qərarı ilə Lenin
adına Azərbaycan boru prokat zavoduna 2000 ailəlik
şəhər tipli qəsəbə salınması
üçün 162 ha torpaq sahəsi ayrılmış,
tikinti pasportu tərtib edilmişdir. 1-ci növbədə,
tikinti üçün Yuqoslaviya firması ilə
razılaşma əldə edilmişdir.
Sumqayıt
şəhər XDS-nin icraiyyə komitəsinin 09.08.1990-cı
il tarixli 26 ¹-li protokolun qərarı ilə
"Xəzər" Səhmdar Cəmiyyətinə
ağac-bəzək sovxozunun ərazisindən 15 ha torpaq
sahəsi ayrılmış, tikinti pasportu tərtib edilmişdir.
Yaşıllıq zolağı ilə Samur-Abşeron
kanalı arasındakı ağac-bəzək bitkiləri
sovxozunun balansında olan 15 ha sahə Sumqayıt
şəhəri XDS-nin icraiyyə komitəsinin 18.18.1990-cı
il tarixli 26 ¹-li protokolu ilə göbələk, balıq
yetişdirilməsi üçün "Xəzər"
Səhmdar Cəmiyyətinin balansına verilmişdir. Lakin
"Xəzər" Səhmdar Cəmiyyəti 16.08.2004-cü
il tarixli 1 ¹ 003 kod 30900002 dövlət qeydiyyatı
Dövləti akt alınmış aktda Azərbaycan
Respublikası İqtisad Məhkəməsinin 16.04.2004-cü
il tarixli 165A/11-57 saylı qətnaməsi ilə
ağac-bəzək bitkiləri sovxozunun ərazisindən 40,13
ha sahəsinin "Xəzər" Səhmdar
Cəmiyyətinə verilməsi bildirilir. Lakin bu barədə müvafiq torpaq
ayırma sənədləri təqdim olunmadı. Faktiki olaraq
40,13 ha sahə hasara alınmışdır.
Sumqayıt
XDS Komitəsinin 21.06.1985-ci il tarixli protokolu ilə Sumqayıt
Alüminium Zavoduna yemçilik bazası yaratmaq
üçün 20 ha torpaq sahəsi ayırmışdır.
Ümumilikdə
333,3 ha torpaq sahəsi ayrılmışdır.
***
Araşdırma
zamanı məlum olmuşdur ki, "Azərboru" zavodunun
fəhlə və qulluqçularına 2000 ailəlik
şəhər tipli qəsəbə üçün
ayrılmış 162 ha torpaq sahəsi ləğv
edilmədən qeyri-qanuni olaraq həmin 162 ha sahədən
Sumqayıt şəhər İcra Hakimiyyətinin
qərarı ilə aşağıdakı hüquqi və
fiziki şəxslərə sahələr
ayrılmışdır:
-
26 aprel 1993-cü il 26 ¹-li protokolu ilə "Salam-92"
müəssisəsinə 9 ha;
-
19 aprel 1992-ci il 44 ¹-li protokolu ilə "Odlar Yurdu"
kiçik müəssisəsinə kənd
təsərrüfatı məhsulları istehsal etmək
üçün 2 ha;
-
25.12.1992-ci il 24 ¹-li protokolla "Azər" kiçik
müəssisəsinə heyvandarlıq
təsərrüfatı üçün 9 ha;
-
25.04.1991-ci il 9 ¹-li protokolu ilə "Tendem" kiçik
müəssisəsinə 10 ha;
-
Xalq Maarifi şöbəsinin yardımçı
təsərrüfatına və ictimai iaşə trestinin
yardımçı təsərrüfatına torpaq
sahələri;
-
Meşə zolağının ərazisindən
"Tural-2001" məhdud məsuliyyətinə Sumqayıt
şəhər Bələdiyyəsi 12.08.2003-cü il tarixli
89 saylı qərarı ilə 0,78 ha torpaq sahəsi
ayırmışdır.
Ayrılmış
torpaq sahələrindən "Tural-2001" 1 ha,
"Uzundərə" məhdud məsuliyyətli
cəmiyyəti 5,8 ha, "Azər" kiçik müəssisəsi
6,02 ha, "Odlar Yurdu" kiçik müəssisəsi 2,0 ha
daimi istifadə üçün torpaq
şəhadətnamələri almışdır.Dəmiryol
xətti boyu mühafizə zolağı 27 ha torpaq
sahələri təşkil edir. Ünvanlanan ərazidə
Xırdalan 1.110 kvt və Xırdalan 2.110 kvt yüksək
gərginlikli xətt keçir ki, onların mühafizə
zolağı 27 ha-dır.
Fərdi
vətəndaşlar tərəfindən
Ceyrançöl adlanan ərazidə hüquqi
şəxslərin istifadəsinə verilmiş, torpaq
sahələrinin yerdə qalan ərazilərində 201
fərdi yaşayış evləri tikilərək orada
məskunlaşmışdır.
Həmin
ərazilərin vertikal hündürlükləri
aşağı olan hissələrinin yağış və
qrunt sularından müdafiə və həmin suların
axıdılması üçün vaxtilə
çəkilmiş drenaj xətləri
zədələnməklə sıradan
çıxmış, ötürücülük
qabiliyyəti dayanmışdır. Nəticədə həmin
sular səthlə axaraq ərazinin bataqlaşmasına
səbəb olmuşdur. Bu drenaj xətlərinə vaxtilə
çəkilən xərclərin hesablanması komissiya
tərəfindən mümkün olmayan dərəcədədir.
Bu
ərazidə aparılan tikintilər, necə gəldi,
pərakəndə halda tikilmişdir. Heç bir normativ
şərtlərə uyğun gəlmir. Əraziyə
əsas dəmir yolu xəttinin üstündən və
Sumqayıt-Bakı magistral yolunun meşə zolağı
tərəfindən giriş-çıxışları vardır.
Ərazinin cənub-qərb tərəfindən neft
kəməri keçir ki, onun mühafizə zolağı
nəzərə alınmadan şəxsi evlər inşa
edilmişdir.
Ceyranbatan
bağları ərazisində orada məskunlaşan məcburi
köçkünlər üçün 8 illik iki
qəsəbə məktəbi tikilib şagirdlərin
istifadəsinə verilmiş və hazırda fəaliyyət
göstərir. Ərazidə olan yeraltı və
yerüstü kommunikasiya xətləri də mövcuddur ki,
onların sanitar mühafizə zolaqlarının torpaq
ayırma sənədləri təqdim olunmadığına
baxmayaraq, faktiki olaraq yol və neft kəmərinə 36 ha,
yüksək gərginlikli elektrik xətlərinin ümumi
uzunluğu 13,5 km, mühafizə zolağı isə 20 metr
hesabı ilə 27 ha təşkil edir..."
(Ardı
var)
A.MƏMMƏDLİ
Yazı
Almaniya Texniki Əməkdaşlıq Cəmiyyətinin
"Azərbaycanda məhkəmə və hüquq
islahatlarının dəstəklənməsi"
layihəsinə dair müsabiqəyə təqdim olunur.
Dərnəgüldə
gizli sex
Yaşayış
binalarının yaxınlığında qəbir
daşı sexinin toz-dumanını doğrudanmı
Binəqədi "SES"ində heç kim görmür?
"Qəbir
daşından "çörək pulu"
çıxaranlar nələr çəkdiyimizi hardan
bilsinlər?"
Redaksiyamıza
Binəqədi rayonunun Dərnəgül
qəsəbəsində, Naxçıvani- 52 və Koroğlu
Rəhimov- 53 ünvanlarında yaşayan sakinlərin
məktubu daxil olub. Şikayətçilər
sözügedən küçələrin
kəsişməsində yerləşən üzlük
daşı sexinin havaya sovurduğu tozdan ciddi əziyyət
çəkdiklərini yazırlar. Rayonun Sanitar-Epidemiologiya
İdarəsində isə hələ ki, susurlar. Niyə?!
Məktub
müəllifləri yazırlar ki, "Bakı
küləyinin havaya qaldırdığı toz-torpaq
azmış kimi, yox yerdən bu sex də peyda oldu.
Əvvəllər "qaraj" kimi istifadə olunan bu
yerdə üzlük daşı sexi fəaliyyət
göstərdiyi vaxtdan günümüz göy əsgiyə
bükülüb. "Çörək pulu"nu qəbir
daşından çıxaranlar nələr çəkdiyimizi
hardan bilsinlər? Havaya qalxan tozun ucbatından nə
pəncərələri açıb otağın
havasını dəyişə bilirik, nə də eyvanda
əyləşib dincələ. Başa düşə
bilmirik ki, belə bir sexin fəaliyyətinə məhz
belə yerdə kim, hansı ağılla qərar verib?
Axı bu yaxınlarda dövlət başçısı
ölkənin ekoloji vəziyyətinin
yaxşılaşdırılması
məsələlərinə həsr olunmuş
müşavirələrin birində ekologiyanı pozan,
ətraf mühitə ziyan vuran müəssisələrin
cəzalandırılacağını söyləmişdi.
Ona görə də inanırıq ki, səlahiyyət sahibləri
prezidentin göstərişlərinə hörmətsizlik
etməyəcək, üzləşdiyimiz problemə laqeyd
və biganə münasibət
bəsləməyəcəklər...
Bilmirik
hara və kimə üz tutaq, dərdimizi kimə
söyləyək?"
Məktubun
izi ilə göstərilən ünvanda olduq. Sakinlərlə
görüşdən məlum oldu ki, sexdə 10
nəfərədək fəhlə çalışır.
Səhər işçilər həyətə daxil olandan
sonra dəmir darvaza hərbi zavodunku kimi bağlanır,
yalnız müştəri
gələndən-gələnə açılır. Bu
səbəbdən də sex işçilərinin
şikayətlə bağlı münasibətini
öyrənmək cəhdimiz baş tutmadı. Belə ki,
şəkildə gördüyünüz dəmir darvazanı
dəfələrlə döysək də, açan
olmadı. Görünür, sexdə çalışanlar
qapı döyənin "çağrılmamış
qonaq" olduğunu bilmişdilər...
Ürəyimizdə
xof yaradan bir neçə məsələ üzərində
dayanacağıq. Əgər sexin fəaliyyətinə
lisenziya verilibsə, o zaman maraqlıdır, doğrudanmı
sexin məhz yaşayış evlərinin arasında
fəaliyyət göstərməsi məqsədəuyğun
bilinib? Axı adətən, belə sexlər qəbiristanda
yerləşir. İkincisi, məlumdur ki, bu cür sexlər
müştəri cəlb etmək üçün
müxtəlif reklam xarakterli lövhələrdən
istifadə edirlər. Bu mənada, sexin hündür divarlar
arxasında fəaliyyət göstərməsi də
anlaşılmazdır. Üçüncüsü, sərf
olunan enerji, habelə sexin həyətini və
küçəni gecəli-gündüzlü
işıqlandıran lampalar, doğrudanmı sayğacdan
keçir?
***
Əldə
etdiyimiz məlumata görə, kənardan diqqəti o
qədər də cəlb etməyən bu həyətdən
başqa məqsədlər üçün də istifadə
olunur. Hansı məqsədlər üçün? Bu hal
yəqin ki, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi,
Bakı şəhər Ekologiya və Təbii
Sərvətlər Departamenti, Bakı şəhər Vergilər
Departamenti, "Barmek-Azərbaycan Elektrik
Şəbəkəsi" MMC-nin Binəqədi rayon
İstismar şöbəsi və digər aidiyyəti orqanlar
sözügedən ərazidə araşdırmalar
apardıqdan sonra məlum olar.
O
ki qaldı sexin sahibinə, sadəcə, bəzi
səbəblərdən cənublu qardaşlarımızın
adını hələ ki, açıqlamırıq...
E.ŞİRİNOV
Göydələnlərin
tikintisi paytaxt yollarına
ciddi zərbə vurur
Əgər
bu problem əvvəldən məlumdursa, Bakının
küçələrinə təzə asfalt
döşəmək nəyə lazımdır?..
"Bakı
müharibə aparan ölkənin paytaxtıdırmı?"
Bu suallı başlıq neçə il əvvəl
böyük rezonans doğurmuş bir yazının
sərlövhəsi idi. Söhbət sinəsində
Şuşa kimi dağ, bədənində Qarabağ boyda
müharibə yarası, Xocalı, Ağdam,
Kəlbəcər, Laçın... kimi qəlpə
gəzdirən Azərbaycanın paytaxtının
müharibəyə nə dərəcədə aidiyyətli
olmasından gedir.
Təbii,
ölkəmizin ahıl vətəndaşları yaxşı
xatırlaya bilər ki, 1941-45-ci illərdə Moskvada və
Berlində ev tikilmirdi. Çünki müharibə aparan
həm Sovet hökumətində, həm də Almaniyada hər
şey cəbhəyə hesablanmışdı.
***
Azərbaycanda
müharibə gedir. Hər gün atəşkəsdir.
Bakı isə Azərbaycanın tikinti meydançasını
xatırladan paytaxtıdır. Hər gün ATƏT-in Minsk
qrupunun nümayəndələri Bakıdadır. Yəqin ki,
Ermənistanı sülh danışıqlarına 12 ildir
çəkə bilməyən ATƏT, BMT ekspertləri
Bakıdakı bu tikinti-abadlıq işlərini görüb,
çəkir və Ermənistana aparıb birgə
baxırlar. Həm özləri nəticə
çıxarırlar, həm də ermənilər.
Tikintilər
Bakını toz-torpağa
bürüməklə,
həm də yolları bərbad hala qoymaqdadır
***
Bəli,
ətrafa maşın-maşın beton
tökülmüşdü və "JEK"
işçilərinin briqadası "hadisə yerinə"
cəlb edilmişdilər (fotoşəkillər təqdim
olunur). Nəqliyyatın intensiv hərəkəti olan bu
ərazidə əməlli-başlı yol
bağlanmış, tıxac yaranmışdı.
Üstəlik, qum-çınqıl yolu
sürüşkən və hərəkəti
çətinləşdirən vəziyyətə
çevirmişdi.
Təbii
ki, bir qəzet yazısı ilə Bakının
"ağrımayan başına buz bağlamış" bu
tikinti problemi həll edilməz. Lakin bir məsələni qeyd
etməmək mümkün deyil.
Məsələ
ondadır ki, narın qum-çınqıl asfalt
örtüyün üst qatını maşınların
(ağır və ya yüngül) təkərləri
altında fırlanaraq dağıdır.
İndi
Bakının bütün küçələrində
oxşar mənzərədir. Görəsən, bunu
bilə-bilə, şəhər meriyası hər il milyardlar
xərcləyərək yollara təzə asfalt
döşətdirməkdə tələsmirmi? Bir
tərəfdən də gecə səhərədək
maşınların uğultusu, yerə tökülmüş
qum-çınqıl, sement tozu...
Qəribə
mənzərədir, deyilmi?
İ.BABƏK
Mətbuatın
durumu problem olaraq qalır
Sülh
və Demokratiya İnstitutu bununla bağlı prezident
İlham Əliyevə müraciət ünvanladı
"Azərbaycanda
mətbuat və söz
azadlığı təhlükə ilə
üz-üzədir!"
Bu
barədə sentyabrın 29-da BMM-də keçirilən
geniş tədbirdə çıxış edən Sülh
və Demokratiya İnstitutunun rəhbəri Leyla Yunus
söylədi. Azərbaycandakı
demokratik inkişafın mətbuat və söz
azadlığından birbaşa asılı olduğunu
deyən L.Yunus problemin aradan qaldırılması
üçün dövlət səviyyəsində iş
görülməsini vacib hesab etdi.
M.Əliyev
dövlət səviyyəsində mətbuatın iqtisadi
vəziyyətini yaxşılaşdıracaq tədbirlərin
görülməsini vacib saydı: "İqtisadi
cəhətdən müstəqil olmayan mətbuat siyasi
sahədə də kimlərdənsə asılı
olmalıdır".
Sonra
millət vəkili Pənah Hüseynli, "Media hüququ"
İnstitutunun rəhbəri Rəşid Hacılı, hüquq
müdafiəçisi Eldar Zeynalov və başqaları
çıxış edərək ölkədə
mətbuatın və müstəqil jurnalistlərin
problemlərindən, vəziyyətin aradan
qaldırılması yollarından danışdılar.
***
Tədbirin
sonunda dövlət başçısı İ.Əliyevə
müraciət qəbul olundu. Müraciətdə deyilir:
"Azərbaycan
Respublikasının prezidenti cənab İlham Əliyevə!
Surəti:
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin sədri
cənab O.Əsədova!
Hörmətli Prezident!
Hörmətli
sədr!
Söz
azadlığı fundamental demokratik azadlıqlar
sırasına daxildir. "Monitor" jurnalının redaktoru
Elmar Hüseynovun qətli (2 mart 2005-ci il), "Bizim Yol"
qəzetinin redaktoru Bahəddin Həziyevin oğurlanması
və ona işgəncələr verilməsi (19 may 2006-cı
il), parlament (2005-ci il) və prezident (2003-cü il)
seçkiləri ərəfəsində peşə borcunu
yerinə yetirən jurnalistlərin polis tərəfindən
döyülməsi və bu zaman jurnalistlərdən İdrak
Abbasova ("Ayna" qəzeti), Zaur Rəsulzadəyə
("Novoye Vremya"), Fərid Teymurxanlıya
("Zerkalo"), Sarvan Rizvanov və Emin Hüseynova
("Turan" İnformasiya Agentliyi), Ramiz Nəcəfliyə
("Boz qurd" qəzetinin redaktoru) və bir
çoxlarına xəsarətlər yetirilməsi ciddi
düşünülməyə əsas verir.
Jurnalistlər
- Şahin Ağabəyliyə ("Milli Yol" qəzetinin
baş redaktoru), Samir Adıgözəlliyə
("Millətin Səsi" qəzetinin baş redaktoru) və
Fikrət Fərəməzoğluna ("24 Saat") -
qarşı çoxsaylı məhkəmə
qərarlarının çıxarılması və
nəhayət, satiraçı-şair Mirzə Sakitin narkotik
maddələrdən istifadə və onu yaymaqda ittiham
edilərək həbs olunması - bütün bunlar
Azərbaycanda jurnalistlərin təhlükəsizliyi və
söz azadlığı üçün real
təhlükənin mövcud olduğuna dəlalət edir.
Cənab Prezident!
Vətəndaşların
həyatının, sağlamlığının,
azadlığının qorunması üzrə Konstitusiyada
təsbit olunmuş hüquqların və Azərbaycanın söz
və mətbuat azadlığı sahəsində
götürdüyü beynəlxalq öhdəliklərin
təminatçısı kimi, Siz yuxarıda sadalanmış
cinayətlərin törədilməsində müqəssir
olanların üzə çıxarılıb
cəzalandırılmaması kimi kədərli fakta
görə məsuliyyət daşıyırsınız.
Biz
Sizi jurnalistlərə qarşı zorakılığın
təhqiqatını öz şəxsi nəzarətiniz
altına almağa, tanınmış satiraçı-şair
Mirzə Sakitin və həbs olunmuş baş redaktorlar
Şahin Ağabəyli və Samir Adıgözəllinin
azadlığa buraxılmasına kömək etməyə
çağırırıq.
Jurnalistlərin
təqib olunması faktlarının göstərdiyi kimi,
Azərbaycanda aktual məsələlərdən biri diffamasiya
(bir şəxsi ləkələyən məlumatın
mətbuatda dərc edilməsi) məsələsidir.
Əgər qanunvericilikdə müvafiq dəyişikliklər
edilməsə, bu problem həll olunmamış qalmaqda davam
edəcək. Diffamasiyaya görə cinayət
məsuliyyətinə cəlb etməyi nəzərdə tutan
maddəni ləğv etmək lazımdır.
Diffamasiyaya
görə cinayət məsuliyyətinə cəlb etmək
jurnalistin fikrini sərbəst ifadə etməsi
azadlığının qeyri-adekvat
məhdudlaşdırılması deməkdir, bu, demokratik
cəmiyyət prinsipləri ilə bir araya sığmır,
Azərbaycan Konstitutsiyası və İnsan Haqları
üzrə Avropa Konvensiyasının 10-cu Maddəsinin
təmin etdiyi söz azadlığını pozur. Diffamasiya
sahəsində mövcud qanunvericilik ictimai maraq kəsb
edən informasiya, ictimai şəxs və s. bu kimi
anlayışları fərqləndirmir və bununla da
yaradıcılığında siyasi və digər ictimai
əhəmiyyət kəsb edən mövzuları
əhatə edən jurnalistlərin müdafiə
dərəcəsini azaldır.
Eyni
zamanda informasiya mənbələrindən istifadə imkanı
problemi hələ də həll olunmamış qalır.
Jurnalistlər məmurlardan qanunvericilikdə nəzərdə
tutulmuş qaydada məlumat alarkən hələ də
müqavimətlə rastlaşırlar.
Bununla
əlaqədar "İnformasiya əldə etmək
haqqında" qanun pozulduqda məsuliyyət növlərini
nəzərdə tutan qanunvericilik aktları qəbul
edilməlidir. Nazirlər Kabineti bu qanunun tətbiqi üzrə
təkliflərini prezidentə təqdim edilməsini 8 aydır
ki, ləngidir.
Həmçinin
informasiyanın mühafizəsi, dövlət və
bələdiyyələrin İnternet ehtiyatlarının
yaradılması və mühafizəsi qaydaları haqda
qanunvericilik aktları qəbul etmək, informasiya
verməkdən yayınan şəxslərin
məhkəmə məsuliyyəti daşımasını
təmin etmək, informasiya məsələləri
üzrə müvəkkil şəxsin seçilməsi
prosesini sürətləndirmək məqsədəuyğun
olardı.
KİV-lərin
iqtisadi müstəqilliyi barəsində məsələ
aktual olaraq qalmaqdadır. Təəssüf ki, bu gün
Azərbaycanda KİV-lər üçün münasib,
əlverişli biznes mühiti yoxdur. Əsas gəlir
mənbəyi kimi reklam bazarı məhduddur və
KİV-lərə, ilk növbədə, mətbuata inkişaf
etmək üçün zəruri vəsaiti qazanmağa imkan
vermir.
Qəzetlərin
çapı və yayımı sahəsində ciddi
problemlər mövcuddur. Mətbuatın iqtisadi problemləri
dövlət səviyyəsində həll edilməlidir və
bunun üçün hökumətdən iqtisadi sahədə
geniş sağlamlaşdırıcı tədbirlər
proqramının qəbul olunması tələb edilir.
Cənab Prezident!
Vətəndaş
cəmiyyətinin əsası
olan söz azadlığını təmin edən
bütün bu məsələlər geniş ictimaiyyətin
narahatlığından irəli gəlir və Sizin
təxirəsalınmaz müdaxilənizi və qərar
qəbul etməyinizi xahiş edirik!"
M.GÜLSƏNƏM
Yasamal
RPİ-nin yanındakı təzə tikili uçdu
Tələm-tələsik
inşa edilən tikililərin möhkəmliyi ciddi problem
olaraq qalır
Bakıda
görünməmiş sürətlə aparılan
tikililərin möhkəmliyi və keyfiyyəti
istər-istəməz narahatlıq yaradır. Çünki
sirr deyil, əvvəllər hər bir tikintiyə
dövlət nəzarəti və tikinti məsuliyyəti
vardı. İndi bu iş demək olar
başlı-başına buraxılıb.
***
Neçə
ay əvvəl 1-ci Yasamal ərazisində, 9
mərtəbəli yaşayış binasının düz
qarşısında tikilməkdə olan ticarət evi bir
gecənin içində uçub-töküldü...
Hacıqabul
rayon mərkəzində, rayon Məhkəməsi
binasının düz böyründə toya bir neçə
saat qalmış şadlıq evi yerlə-yeksan oldu.
Xoşbəxtlikdən həmin an içəridə heç
kim olmamışdı...
Yasamaldakı
gölü qurudub, yerində on altımərtəbəli
yaşayış binası tikmiləndə hamı deyirdi ki,
suyun üstündə ev tikmək fəlakətə
səbəb olacaq. Elin sözü əvvəl-axır düz
olur. İndi orada tikintisi başa üatmaqda olan on
altımərtəbəli yaşayış binalarından biri
"qəddini" əydi. Yəni bir böyrü
çökür. İşbazlar isə bina tamam
uçmamış evləri tez-tələsik,
dəyər-dəyməzinə satmağa çalışırlar.
Allah bundan betərindən qorusun!..
***
...Yasamal
RPİ-nin düz böyründə isə istifadəyə
hazırlanan daha bir iaşə obyekti oturdu, yəni
böyürü üstə əyildi
(fotogörüntüdə təsvir olunur).
Görəsən,
bunlar nədən baş verir: keyfiyyətsiz tikinti
materialından, yoxsa keyfiyyətsiz tikinti işindən?
Bəlkə...
Allah,
səbr versin!
TURAL